طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

مطالعات مقدماتی طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی (توربین های بادی)

مقدمه ای درباره طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

ما در این مقاله به بررسی طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی پرداخته و امکان سنجی این پروژه را بررسی میکنیم . کشور ما از لحاظ منابع مختلف انرژی یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان به شمار می‌رود؛ چراکه از یک سو دارای منابع گسترده سوخت‌های فسیلی و تجدیدناپذیر همچون نفت و گاز است و از سوی دیگر ظرفیت فراوانی در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند باد دارد. با توسعه نگرش‌های زیست‌محیطی و راهبردهای صرفه‌جویانه در بهره‌برداری از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر، استفاده از انرژی باد در مقایسه با سایر منابع انرژی مطرح در بسیاری از کشورهای جهان رو به فزونی است.

در همین راستا احداث و بهره برداری از انرژی های تجدیدپذیر و تاسیس مزارع بادی با مشارکت بخش خصوصی در اولویت وزارت نیرو و سیاست های کلان انرژی کشور قرار گرفته است.

این در حالی است که آنچنان که باید و شاید و متناسب با ظرفیت‌های ایران از این انرژی خدادادی مشابه انرژی خورشیدی استفاده نشده است. در حال‌ حاضر حدود ۳۰۰ مگاوات ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور وجود دارد که براساس برنامه وزارت نیرو قرار است در ۱۰سال آینده حدود ۸ هزار مگاوات انرژی بادی و خورشیدی به این ظرفیت اضافه شود. شاید همین ظرفیت‌ها و جذابیت‌هاست که برخی از سرمایه‌گذاران کشورهای خارجی را بر آن داشته که به ایران بیایند و در لابه‌لای مذاکرات سیاسی و اقتصادی، به موضوع انرژی‌های نو هم بپردازند.

معرفی طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

انرژی باد، انرژی حاصل از هوای متحرک می باشد. هنگامی که تابش خورشید بطور نامساوی به سطوح ناهموار زمین میرسد، سبب ایجاد تغییرات دما و فشار می گردد و در اثر این تغییرات باد بوجود می آید. همچنین اتمسفر کره زمین بدلیل حرکت وضعی زمین، گرما را از مناطق گرمسیری به مناطق قطبی انتقال می دهد که این امر نیز باعث بوجود آمدن باد می گردد.

احداث نیروگاه‌های بادی در آینده پیشرفت فیزیکی زیادی خواهد کرد؛ تا جایی که می‌توان گفت با توجه به وضع جریمه‌ها برای نیروگاه‌های سیکل ترکیبی پس از سال ۲۰۲۰م براساس پیمان کیوتو، فعالیت و تولید برق از انرژی‌های نو اقتصادی‌تر است. نیروگاه‌های انرژی‌های نو در حالی در آینده جایزه می‌گیرند که نیروگاه‌های انرژی فسیلی جریمه می‌شوند. علاوه بر این ما در کشور مناطق پرباد زیادی داریم و براساس بررسی‌ها تا 6۰هزار مگاوات ظرفیت احداث نیروگاه‌های بادی در ایران وجود دارد.  سوخت این نیروگاه‌ها از باد است و تنها پروانه‌ای دارند که در آسمان می‌چرخد. آنها تنها به توربین و دکل نیاز دارند اما نیروگاه سیکل ترکیبی نیاز به حرارت، توربین بخار و گاز دارد و ساخت آنها حتی پیچیده‌تر از ساخت یک پالایشگاه است.

در ایران برای اینکه بتوان از منابع باد موجود جهت تولید برق استفاده کرد، وجود اطلاعات قابل اعتماد در خصوص پتانسیل باد منطقه موردنظر جهت احداث نیروگاه بادی ضروری است. در ایران با توجه به وجود مناطق بادخیز، بستر مناسبی جهت گسترش بهره‌برداری از توربین‌های بادی فراهم است.

طبق اطلس بادی تهیه شده و براساس اطلاعات دریافتی از 60 ایستگاه و در مناطق مختلف کشور، میزان ظرفیت اسمی سایت‌ها حدود 60 هزار مگاوات است. برپایه پیش‌بینی‌های صورت گرفته، میزان انرژی قابل استحصال بادی کشور از لحاظ اقتصادی بالغ بر 18 هزار مگاوات تخمین زده می‌شود که مؤید پتانسیل قابل‌توجه کشور در زمینه احداث نیروگاه‌های بادی و همچنین اقتصادی بودن سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی بادی است. در انجام پروژه پتانسیل‌سنجی بادی در ایران شرکت لامایر آلمان نیز به‌عنوان مشاور همکاری داشته است و براساس مطالعات شرکت مذکور پتانسیل بادی قابل استحصال در کشور حدود 100 هزار مگاوات برآورد شده است و توسعه در این خصوص برای بخش‌خصوصی دارای چشم‌انداز مناسبی است.

معرفی كاربردها و مزایای طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

باتوجه به مشکلات بهره‌برداری و حفظ پایداری شبکه‌های گسترده، به وسیله تولید پراکنده برق از میزان اتکا به شبکه‌های طولانی کاسته می شود و این یکی از مزیت های صنعت برق بادی است. این کار نه تنها به لحاظ اقتصادی هزینه‌‌بر نیست، بلکه به واسطه تقلیل تلفات شبکه انتقال و توزیع و همچنین کاهش نیاز به ظرفیت ذخیره شده تولید و افزایش پایداری در شبکه، هزینه تمام‌شده برق به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت.

بهترین نوع تولید پراکنده، نیروگاه‌های بادی، آبی کوچک، زیست توده، زمین گرمایی و خورشیدی است که نه تنها به لحاظ مکان تولید برق بلکه به لحاظ منابع اولیه هم پراکنده‌اند و نیازمند استفاده از شبکه گاز یا شبکه‌های انتقال نفت نیستند. این فعالیت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تدابیر پدافند غیر‌عامل محسوب می‌شود. تحقق هدف مذکور بدین معناست که کشور از امکاناتی برخوردار خواهد شد که در صورت بروز حوادث و سوانح مختلف می‌تواند ضروری‌ترین نیازهای برق بخش‌های مختلف را صرفاً با اتکا به منابع و امکانات محلی تامین کند.

از مزایای استفاده از این انرژی می توان به عدم نیاز توربین بادی به سوخت، قیمت مناسب فروش برق، تنوع بخشیدن به منابع انرژی و ایجاد سیستم پایدار انرژی، عدم نیاز به آب و نداشتن آلودگی محیط زیست اشاره کرد. از توربین های بادی می توان در مراکز صنعتی، تفریحی و  مکان های سیاحتی و زیارتی که دور از شبکه برق سراسری هستند، استفاده کرد. در ضمن در منازل ویلایی و حومه شهرها و حتی روستاها و مراکز کشاورزی و پرورش دام و طیور نیز می توان از این انرژی پاک استفاده کرد.

مطالعه بازار – طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

امروز ظرفیت تولید صنعت برق در کشور ما در حالی به ۷۵هزار مگاوات رسیده که سهم تولید برق از محل نیروگاه‌های بادی ناچیز است. مجموع نیروگاهای تجدیدپذیر منهای نیروگاه‌های آبی زیر یک درصد است و باید گفت نیروگاه‌های بادی از این مقدار نیز بسیار ناچیزتر است از این‌رو می‌توان گفت که ما از محل نیروگاه‌های بادی سهم قابل توجهی در تولید برق نداریم. این در حالی است که در کشور ما ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌های بادی وجود دارد.

کافی است اطلس بادی کشور را مطالعه کنیم تا استعداد ذاتی کشور را به لحاظ آب‌وهوایی و مناطق قابل توجهی که می‌توان در آنها مزرعه بادی ایجاد کرد بسنجیم. با این حال متاسفانه در این زمینه کار زیادی انجام نشده و دلیل آن اتکای تولید برق از محل سوخت‌های فسیلی است. ارزان بودن سوخت فسیلی و در دسترس موجب شده که سرمایه‌گذاری چندانی در زمینه انرژی بادی نشود. البته با توجه به برنامه‌های وزارت نیرو برای آینده در راستای تولید برق و اضافه شدن ۱۰هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق از محل انرژی‌های تجدیدپذیر باید شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی در استفاده از انرژی بادی باشیم.

دانش فنی پروژه – طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

شرکت سدید حدود ۲۰سال است که فعالیت در این بخش را آغاز کرده و با ۱۰۰ درصد تجهیزات داخلی کار می‌کند. با این حال بین ۷۰ تا ۸۰درصد تجهیزات در داخل تولید می‌شود و تنها ۳۰درصد از خارج کشور تامین می‌شود و در اقلامی همچون توربین نیاز به واردات است.

شرکت مپنا نیز توربین را تولید می‌کند اما برخی از قطعات اصلی توربین‌ها نیز از خارج وارد می‌شود. تمام قطعات نیروگاه‌های بادی تا ۷۰۰ کیلووات در کشور ساخته می‌شود؛ چراکه زمان زیادی است که روی آنها کار شده است. نیروگاه‌های ۳مگاواتی نیز دو سال است که کار خود را آغاز کرده‌اند و برخی قطعات آنها از خارج کشور وارد می‌شود. اگر فرض کنیم مجموع قطعات توربین از خارج وارد شود باز هم تا حدود ۷۰درصد تجهیزات در داخل ایران تامین می‌شود و تنها ۳۰درصد از خارج واردات داریم.

مطالعات مالی و اقتصادی – طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی

در ارزیابی نیروگاه‌های بادی، هزینه ها و درآمدهای طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی ، مدت زمان برگشت سرمایه، قیمت انرژی الکتریکی تولیدی و نرخ بازده داخلی سرمایه، شاخص های نهایی برای مقایسه کامل مؤلفه های مختلف می باشند. از آنجا که برای گسترش سیتسم عرضه انرژی الکتریکی توسعه پایدار را تعقیب می کنیم باید تمام هزینه ها و منافع اجتماعی هر مولد را مدنظر قرار دهیم. باید در نظر داشت از بین صرفه های اقتصادی و غیر اقتصادی تنها هزینه دفع آلاینده های زیست محیطی و تصفیه گازهای مضر متصاعد از نیروگاه‌هایفسیلی می تواند بصورت کمی در محاسبات وارد شود.

این هزینه ها در واقع در برگیرنده تمام اثرات زیست محیطی  آلاینده ها در کوتاه مدت و بلندمدت از قبیل تولید Sox و Nox و Cox و هیدروکربورها و سایر گازهای سمی، آلودگی آب و خاک و ایجاد باران های اسیدی و تولید گازهای گلخانه ای می باشند. هزينه احداث يك توربين 1 مگاواتي بادي با تجهيزات جانبي مبلغ 38 ميليارد ريال و هزينه احداث يك توربين 2/5 مگاواتي بادي با تجهيزات جانبي مبلغ 90 ميليارد ريال می باشد. برای شروع کار همان مجوز اولیه از وزارت صنعت، معدن و تجارت موردنیاز است و برای تاییدیه فنی، ارگان های ذیربط وارد کار می‌شوند.

زمین مورد نیاز برای احداث نیروگاه بادی، برای توربین بادی 2/5 مگاوات در حدود یک هکتار می باشد. حريم جانبي هر توربين باید 3 برابر قطر پروانه توربين و حريم روبرويي هر توربين باید 5 برابر قطر پروانه توربين در راستاي باد غالب باشد.

در جدول ذیل حجم سرمایه گذاری مورد نیاز، ظرفیت تولید به همراه اطلاعات جامع دیگری مانند متراژ زمین و برخی از شاخص های اقتصادی آورده شده است. لازم به ذکر است که آمار و ارقام ذکر شده تقریبی می باشد. لذا جهت تهیه مطالعات امکان سنجی مستند، به روز و قابل دفاع با شرکت بهین صنعت یاب جهت تهیه طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی تماس حاصل نمایید.

مطابق برنامه ششم توسعه، دولت موظف است زمینه تولید تا 5 هزار مگاوات انرژی بادی و خورشیدی در طول برنامه متناسب با تحقق تولید را فراهم سازد و این نوید حمایت از تولیدکنندگان بخش‌خصوصی توسط دولت را می‌دهد، اگرچه ممکن است سازوکارهای برگزیده، گاهی دارای نواقصی هم باشد؛ اما این در حالی است که هم‌اکنون تولید برق خورشیدی حدود 7 تا 12 سنت به ازای هر کیلووات ساعت هزینه دارد و فروش آن معادل 15 سنت است، این سود آوری 25 تا 110 درصدی سرمایه‌گذاری در این عرصه را از توجیه مطلوبی برخوردار می‌کند.

نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد

انرژی باد در بین انرژی های تجدیدپذیر یکی از بهترین و اقتصادی ترین روش های تولید برق می باشد که آلودگی زیست محیطی در پی نداشته و پایان ناپذیر نیز می باشد. استفاده از سرمایه‌گذاری‌های غیر‌دولتی در اجرای طرح توجیهی احداث نیروگاه بادی کمک شایانی به دولت خواهد کرد، چرا که توسعه انرژی‌های نو و به‌ویژه انرژی بادی که تجاری‌ترین نوع آنهاست به صراحت در اسناد و قوانین ملی بالادستی تدوین شده که البته دلایل مهمی باعث این جهت‌گیری کلان در کشور شده است، بنابراین بدون تردید یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های امنیتی تمام کشورها دسترسی به انرژی مورد نیاز است.

مسئله دیگر اینکه، اشتغالزایی و تحول اجتماعی در مناطق محروم از مباحث مورد توجه برای توسعه انرژی‌های‌نو در کشور است. از آنجا که غالبا نقاط بادخیز ایران در مناطقی واقعند که از نظر توسعه اجتماعی محروم به شمار می‌روند بنابراین توسعه نیروگاه‌های بادی مستقیما در شرایط اجتماعی این مناطق تحول ایجاد خواهد کرد. آمارها نشان می‌دهد تنها در سال 2010 میلادی 630 هزار شغل در حوزه باد به ازای 39 گیگاوات ظرفیت نصب ‌شده جدید بادی در کشورهای پیشرو و در حال توسعه ایجاد شده است.

میزان انرژی قابل استحصال بادی کشور از لحاظ اقتصادی بالغ بر 18 هزار مگاوات تخمین زده می‌شود که مؤید پتانسیل قابل‌توجه کشور در زمینه احداث نیروگاه‌های بادی و همچنین اقتصادی بودن سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی بادی است. در خصوص مکان‌های بالقوه برای سرمایه‌گذاری معتقد است مناطق مرکزی و کویری و مناطق کوهستانی بهترین مناطق برای سرمایه‌گذاری به شمار می‌آیند.

در صورت نیاز به مطالعات امکان سنجی و طرح توجیهی کاملاً تخصصی، به روز، مستند و قابل دفاع در کلیه بانک ها با شرکت بهین صنعت یاب تماس حاصل نمایید.