طرح توجیهی چیست؟

تعریف طرح توجیهی

طرح توجیهی

یک مطالعه کارشناسی شده است در خصوص بررسی امکان پذیری احداث یک واحد صنعتی و یا توسعه آن. در واقع طرح امکان سنجی یا طرح توجیهی فنی- اقتصادی به طور کلی به معنای تجزیه و تحلیل شانس موفقیت یک فعالیت اقتصادی است؛ منظور از فعالیت اقتصادی، ایجاد و یا توسعه یک کسب و کار چه در بخش تولید و چه در بخش خدمات می باشد. خروجی نهایی مطالعات طرح توجیهی، ارائه یک مدل تصمیم گیری به ذی نفعان و بانیان مجری طرح است که این مدل نشان دهنده دورنمایی از وضعیت تولید محصول مورد نظر در آینده می باشد. یک طرح توجیهی جامع، مستند و استاندارد این قابلیت را دارد که تمامی ابعاد اثرگذار بر پروژه را به طور دقیق مورد بررسی و کالبد شکافی قرار دهد. با استفاده از این مطالعات نقاط قوت و ضعف ایده سرمایه گذاری شناسایی شده و می توان راهکارهایی جهت مقابله با تهدید های موجود در بازار اتخاذ نمود.

طرح توجیهی

با توجه به آنچه که گفته شد، می توان مطالعات امکان سنجی (طرح توجیهی فنی- اقتصادی) را فرآیندی کنترل شده جهت شناسایی فرصت ها و تهدیدهای اجرای یک پروژه اقتصادی یا ورود به یک موقعیت سرمایه گذاری دانست. مطالعات مذکور همراه با شرح کاملی از نیازمندی های اجرای طرح، وضعیت گذشته، حال و آینده پروژه و برآورد عواید با در نظر گرفتن ریسک های موجود صورت می گیرد.

اهمیت طرح توجیهی تا به آنجایی است که در کشورهای پیشرفته، در حکم گام نخست در فرآیند اتخاذ تصمیم گیری سرمایه گذاران و مدیران ارشد سازمان به حساب می آید. مطالعات امکان سنجی را می‌توان نقطه عطف فرآیند تصمیم‌گیری در اجرای پروژه یا انجام سرمایه‌گذاری دانست، چراکه نتیجه این مطالعات روند سرمایه گذاری را مشخص کرده و به این پرسش پاسخ می دهد که آیا پروژه توجیه اقتصادی دارد یا خیر؟ طرح توجیهی در بخش های مختلف یک فعالیت صنعتی می تواند تهیه و تنظیم شود؛ مانند تهیه طرح توجیهی در بخش گردشگری، خدمات، تولید و کشاورزی. طرح توجیهی علاوه بر نمایان کردن دورنمایی از پروژه و تعیین نقشه راه برای سرمایه گذار، کاربردهای دیگری نیز دارد که از آن جمله می توان به جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی، اخذ موافقت اصولی، افزایش سرمایه و تامین مالی پروژه اشاره نمود.

اجزاء طرح توجیهی

یک طرح توجیهی به طور کلی از بخش های مطالعات بازار (Market Study)، توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility)، و تجزیه و تحلیل مالی (Financial Analysis) تشکیل می شود. جهت رسیدن به یک نتیجه مطلوب باید هر یک از بخش های ذکر شده به طور مجزا مورد مطالعه قرار گرفته و توجیه اقتصادی داشته باشند.

بررسی اهلیت متقاضی (در تعریف سیستم بانکی کشور) و یا به عبارتی معرفی مجری طرح در بخش نخست مطالعات طرح توجیهی و به صورت مجزا آورده می شود. مطالعات مالی و اقتصادی طرح توجیهی از آنجایی که به خودی خود دارای اهمیت ویژه ای نزد سرمایه گذار پروژه و یا بانک عامل می باشد، از حساسیت بالایی نیز برخوردار است. لذا باتوجه به نقش این مطالعات در به تصویر کشاندن سودآور بودن پروژه چند سالی است که بانک های عامل سرمایه گذاران را ملزم به استفاده از نرم افزار کامفار کرده اند. کلمه COMFAR اختصار عبارت انگلیسی Computer Model for Feasibility Analaysis and Reporting «مدل کامپیوتری برای آنالیز امکان سنجی و گزارش گیری» می‎باشد. نرم افزار کامفار با تهیه مدل مالی- اقتصادی طرح، صحت و سقم اطلاعات مالی پروژه را تایید کرده و شاخص های تاثیرگذار تصمیم گیری مانند نرخ بازگشت سرمایه و… ارائه می کند.

توسعه پایدار و متوازن کشور نیازمند گذر سرمایه گذار از عملکرد سنتی شکست خورده به نگرش علمی و کار کارشناسی شده است. متاسفانه تاکنون جایگاه و نقش طرح توجیهی در کشور ما به درستی درک نشده و هرازگاهی شاهد آن هستیم که کارخانه ای بدلیل نادیده گرفتن این مطالعات تعطیل می شود و از چرخه رقابت حذف می گردد. فرودگاه‌های متعدد، دریاچه‌های خشک شده و حتی واحدهای نیمه فعال همه موید این موضوع هستند. امیدواریم هیچ طرحی متولد نشود، مگرآنکه یک مشاور تایید صلاحیت شده آن را مورد ارزیابی قرار دهد.

امروزه با توجه به گسترش دانش و ابزارهای مطالعه تخصصی، ارزیابی و امکان سنجی تخصصی طرح ها و ایده های سرمایه گذاری (تهیه طرح توجیهی و امکانسنجی) امکان پذیر شده است. شرکت بهین صنعت یاب نیز با استفاده از نیروهای متخصص و کارآزموده و همچنین با بهره گیری از تجربه مفید ده ساله خود، عضور رسمی و دارای رتبه از کانون مشاوران اعتباری و سرمایه گذاری بانکی بوده و مطالعات طرح توجیهی این مجموعه مورد تایید سیستم بانکی کشور نیز می باشد.