گزارشی از وضعیت سرمایه گذاری فرآوری ماده معدنی با ارزش (صدف کوهی یا لوماشل)
صدف کوهی یا صدف لوماشل یکی از ۶۴ نوع ماده معدنی یافت‌شده در معادن ایران است که بدلیل دارا بودن کلسیم کافی و البته پس از تبدیل شدن به پودر بیشتر درجیره غذایی دام و طیور می‌باشد به عنوان تنها ذخایر معدنی با ارزش در منطقه شمالی شهرستان گنبدکاووس است.
در حقیقت صدف کوهی یک نوع ماده معدنی کرم تا سفید رنگ است که از تجمع سنگ و سخت‌شدگی پوسته و اسکلت صدف‌ها تشکیل شده و درحقیقت به لایه‌های عظیم فسیل گوش‌ماهی که به سنگ تبدیل شده، اطلاق می‌شود. در اصل به این ماده معدنی، لوماشل یعنی سنگ آهکی که در داخل آن فسیل صدف است، گفته می‌شود.
خاستگاه صدف کوهی
در واقع معادن صدف کوهی از انباشته‌شدن بقایای اجساد موجودات دریایی در یک دوره حیات به‌وجود آمده‌اند. به این ترتیب که در ابتدا به‌صورت لایه‌های‌گسلی و تپه‌ماهورهای بلند و کوتاه در اعماق دریاها تشکیل شده و با گذشت میلیون‌ها سال که در زیر خاک پنهان مانده بودند با عقب‌نشینی دریا به خشکی رسیده و روی زمین قرار گرفتند. این تپه‌ها بر اثر حوادث طبیعی همچون باد و باران با گذشت زمان دچار فرسایش شده و فرصت را برای استفاده از این منابع با ارزش فراهم کرده است. همچنین در لوماشل تنوع گونه‌های مختلف جانوری همچون مرجان‌ها، صدف‌ها، حلزون‌ها و شکم‌پایان، زمینه تفکیک‌پذیری معادن را ایجاد کرده است. برای مثال برخی معادن تنها از مرجان تشکیل شده و برخی دیگر بخش عمده‌ای از آن را مرجان و مابقی آن را صدف و حلزون تشکیل داده است. همچنین در دیگر معادن لوماشل به میزان مساوی از صدف – حلزون و مرجان یافت می‌شود. البته معادنی هم وجود دارند که بیشترین ماده تشکیل‌دهنده آن از صدف و حلزون بوده و درصد کمی از آن را مرجان‌ها تشکیل می‌دهند.
از خوراک دام تا استفاده آرایشی
از سال‌های دور، مرغداران سراسر کشور برای تامین کلسیم مورد نیاز مرغ و تخم‌مرغ خود از پوسته صدف‌های استحصالی از ساحل خزر به‌ویژه در ساحلی به طول ۲۰ کیلومتر، از آستارا به تالش به عنوان مکمل استفاده می‌کردند. اما هم‌اکنون با کشف معادن صدف کوهی در شرق استان گلستان و با توجه به کمبود صدف‌های خرد و وجود ناخاصلی‌های بی‌شمار، توجه تامین‌کنندگان مکمل‌های غذایی دام و طیور را به خود معطوف کرده است. عنصر کلسیم موجود در پودر صدف در استخوان‌سازی و انعقاد خون دام و طیور (بالاخص) در گاوهای شیری و مرغ‌های تخم‌گذار) نقش عمده‌ای دارد و پودر صدف، یکی از مهم‌ترین منابع تامین‌کننده این عنصر است. البته با توجه به میزان کربنات کلسیمی که در صدف کوهی وجود دارد، این ماده معدنی در صنایع مختلف ازجمله داروسازی، تهیه مواد اتیلنی و پلیمری، صنایع پی‌وی‌سی، مواد آرایشی و بهداشتی، رنگ‌سازی، کارخانه‌های قند، سیمان، ساخت ظروف ملامین، کلید و پریز، عایق‌های رطوبتی و… نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از صدف کوهی کاغذ می سازیم
درباره معادن صدف کوهی در استان گلستان، حسین‌قلی قوانلو رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گلستان در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه معادن صدف کوهی در کشور تنها مختص استان گلستان است، اظهار کرد: حدود ۱۲ تا ۱۳ پروانه بهره‌برداری معادن صدف کوهی در استان صادر شده و در حال حاضر نیز چند پروانه جدید نیز قرار است به آن اضافه شود. ظرفیت معادنی که در سطح استان هستند از ۵۰۰هزار تن آغاز می‌شود و در برخی معادن نیز به یک میلیون تن می‌رسد. قوانلو با اشاره به موارد مصرف صدف کوهی، عنوان کرد: مصرف صدف کوهی بیشتر در خوراک دام و طیور در سطح استان مطرح است. اما مصارف صنعتی دیگری مانند صنعت کابل‌سازی، رنگ‌سازی و… دارد.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گلستان با اشاره به کاربردهای جدیدتری که از صدف کوهی می‌شود، عنوان کرد: البته به‌تازگی نیز درخواست‌ها و مجوزهایی برای صدور تولید کاغذ از صدف کوهی نیز داشتیم چراکه در صدف کوهی کربنات کلسیم وجود دارد که در تولید کاغذ سنگی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. قوانلو در ادامه توضیح داد: کاغذ سنگی در کشور استفاده و کاربردهای فراوان دارد و در حال حاضر نیز این کاغذ در کشور وارد می‌شود. با توجه به نیاز به این نوع کاغذ در کشور با ۲ درخواست و ۲ پیشنهاد احداث جواز تاسیس برای تولید کاغذ از صدف کوهی موافقت شده است.
گنبدکاووس منشا صدف کوهی
در شرق استان گلستان و در حوزه شهرستان گنبدکاووس، بیشترین معادن صدف کوهی واقع شده است. ظرفیت و ذخیره معادن صدف کوهی این شهرستان افزون بر ۱۴میلیون تن است. اما مهم‌ترین مسئله این نکته است که بیشترین معادن صدف کوهی این شهرستان به‌صورت خوراک دام و طیور استفاه می‌شود. در این‌باره رییس اداره صنعت، معدن و تجارت گنبدکاووس عنوان کرد: باوجود کاربردهای فراوان و با ارزش اقتصادی بالای صدف کوهی، در حال حاضر بیشتر صدف استخراج و فرآوری شده این معادن تنها به مصارف صنعت دام و طیور می‌رسد. به گزارش ایرنا، خلیل رجبلی در ادامه گفت: متاسفانه فعالان فعلی این معادن در جهت ارتقای ماشین‌آلات خط تولید و حرکت به سمت تولید پودر میکرونیزه صدف رغبتی نشان نمی‌دهند. وی گفت: در صورت حمایت‌های مالی و تسهیلات بانکی کم‌بهره به فعالان صدف کوهی این شهرستان می‌توان با راه‌اندازی خط‌های تولید جدید، برای دیگر مصارف این ماده معدنی با ارزش در دیگر صنایع اقدام کرد.
1/3 میلیارد تن ذخیره صدف کوهی
درباره میزان ذخایر صدف کوهی و کاربردهای آن در صنایع مختلف، رییس گروه اکتشافات طلا و فلزات گرانبها و کارشناس اکتشافات غیرفلزی، علی کریمی به صمت گفت: استان گلستان یکی از بزرگترین ذخایر صدف کوهی را در خود جای داده و بر اساس آخرین تحقیقات و مطالعات زمین‌شناسی ذخیره این مواد رقمی افزون‌بر ۱/۳میلیارد تن تخمین زده شده است.
وی با اشاره به صرفه اقتصادی که در بهره‌برداری از معادن صدف کوهی وجود دارد، عنوان کرد: در صورتی‌که سرمایه‌گذاری روی این بخش از معادن انجام شود بدون نیاز به عملیات حفاری و تنها با استفاده از یک دستگاه بولدوزر می‌توان نسبت به استخراج این مواد اقدام کرده و در مرحله بعد با استفاده از دستگاه سنگ‌شکن زمینه فرآوری آن را فراهم کرد.
وی افزود: از آنجایی‌که لوماشل از فسیل موجودات دریایی تشکیل شده از خاصیت بیوژنتیکی برخوردار است و به عنوان یک منبع سرشار از کلسیم قلمداد می‌شود، به‌گونه‌ای که ۱ تا ۳درصد از آن به مواد غذایی دام و طیور اضافه شده و به‌عنوان یک مکمل غذایی در این صنعت به کار برده می‌شود. این کارشناس معدنی با اشاره به اینکه صدف کوهی درواقع نوعی سنگ آهک است، یادآور شد: لوماشل در صورتی که از درجه خلوص بالایی برخوردار باشد با انجام فرآوری و میکرونیزه شدن آن می‌تواند در رنگ‌سازی، داروسازی و دیگر صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین در صورت پایین‌بودن میزان آهک موجود در این صدف کانی در ساخت سیمان سفید نیز کاربرد دارد.
به کانال بهین صنعت یاب در تلگرام بپیوندید.
1 دیدگاه
عالی بود مطلبتون