طرح توجیهی بسته بندی خرما

مطالعات مقدماتی طرح توجیهی بسته بندی خرما

مقدمه طرح توجیهی بسته بندی خرما

خرما؛ محصولی عمدتاً از آن خاورمیانه، درست مانند نفت، اگر بهای لازم به آن داده می‌شد شاید شاهد سلسله جنگ‌هایی هم در ارتباط با خرما می‌بودیم. اما خوشبختانه یا شوربختانه تولیدکنندگان خرما هنوز متوجه ارزش این طلای شیرین سیاه نیستند و آن را تقریباً مفت و مجانی در اختیار کشورهای مصرف‌کننده قرار می‌دهند. در حالی که خرما به‌عنوان یکی از مواد‌غذایی سالم و مغذی، جایگاه ویژه‌ای بین مردم جهان یافته است و همین امر تقاضای روبه افزایشی را در سطح جهان برای این محصول رقم زده است.

فله‌فروشی خرما یکی از قدیمی‌ترین مشکلاتی است که باعث می‌شود سود اصلی از فروش محصول نهایی عاید تولیدکنندگان ایرانی نشود. در سال‌های گذشته صنعت بسته‌بندی خرما پیشرفت‌های مناسبی داشته و به گفته تولیدکنندگان در بوشهر این محصول تا سال ۹۲ با تنوع ۳ مدل بسته‌بندی به بازار ارائه می‌شد؛ اما اکنون تنوع این محصول در بسته‌بندی به بیش از ۳۰ مدل رسیده است. با این حال هنوز هم برخی کارشناسان معتقدند بازارهای جهانی با بسته‌بندی ایران مشکل دارند و این محصول برای بازارهای اروپایی استانداردهای لازم را ندارد. با بالا رفتن تقاضای جهانی، بازار تولید و فروش خرما، رشد چشمگیری پیدا کرده و یکی از مهم‌ترین چرخه‌های اقتصادی را برای کشورهای تولیدکننده شکل داده است. چرخه‌ای که خیلی تندتر و پربارتر باید بچرخد. در این گزارش مرور مختصری خواهیم داشت به مطالعات مقدماتی طرح توجیهی احداث واحد بسته بندی خرما.

معرفی طرح

خرما میوه سرزمین‌های گرم و آفتابی است، بنابراین خاورمیانه و آفریقای شمالی از جمله مناطقی هستند که خرما در آنها به وفور یافت می‌شود. عراق، ایران، عربستان سعودی، لیبی، تونس، الجزایر، عمان، قطر و مراکش جزو مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خرما در سطح جهان به شمار می‌روند. طبق شواهد موجود، ۶ استان در کشور خرماخیز هستند و بیش از نیمی از کشاورزان این استان‌ها از طریق کشت خرما ارتزاق می‌کنند.

فصل برداشت خرما در نخلستان‌ها حدوداً از اواخر مردادماه هرسال شروع شده و تا مهر و آبان ادامه دارد. اگر بخواهیم یک دسته‌بندی کلی از نوع خرما داشته باشیم، باید بگوییم که این محصول به دو نوع ‌تر و خشک تقسیم می‌شود. صنعت بسته‌بندی برای خرمای تر نسبت به خرمای خشک، کمی مشکل‌تر است و به دقت بیشتری از نظر بهداشتی نیاز دارد، اما بازار مصرف در هر دو نوع آن تقریباً یکسان است.
اکنون اگرچه خرمای ایران در نواحی مختلف جهان شناخته شده، اما نحوه بسته‌بندی خرما و طرحی که برای آن در نظر گرفته می‌شود، قدرت رقابتی خوبی ندارد. زیرا هرمنطقه از جهان، سلیقه خاصی دارد و اگر حس زیبایی افراد آن کشور با مشاهده بسته‌بندی خرما ارضا شود، قطعاً در جذب و نگهداری مشتری موثر خواهد بود. البته این موضوع نیاز به کارشناسی قوی و تحقیقات وسیعی دارد.

مزایا و کاربردهای محصول

خرما در صنایع غذایی یک افزودنی نسبتاً ارزان و قابل دسترس می باشد و سر شار از انواع ویتامین از جمله E-C-B-A است. همچنین دارای فلزات معدنی مثل فسفر، کلسیم، آهن، ید و منیزیم میباشد که هر کدام از این مواد در سلامتی انسان نقش بسزایی دارد. این میوه به خاطر داشتن منیزم ضد سرطان بوده، همچنین برای شنوایی، بینایی، درد کمر، درد مفاصل، درمان سینه و ریه مفید است.

استفاده از این میوه در ماه مبارک رمضان به دلیل ارزش غذایی آن توصیه شده است. این میوه، قند کاهش یافته در دوران روزه داری را جبران میکند، به علت دارا بودن فیبر و خاصیت ملین بودن آن، سیستم گوارشی را که به دلیل روزه داری بی تحرک شده است، به تحرک وا میدارد. خرما به علت داشتن منیزیم، انرژی عضلانی بدن را تقویت میکند و نیروی عمومی بدن را افزایش میدهد و به علت داشتن فسفر و منیزیم موجب تقویت حافظه میشود. ارزش بالای غذایی خرما و توان تولید آن در کشور، مزیت‌های اصلی این ماده غذایی پرارزش است که می‌تواند به‌عنوان منبع کربوهیدرات‌ها در سبد غذایی خانوار جای بگیرد.

خرما یکی از مهم‌ترین محصولات باغی کشور است و نقش مهمی در امنیت غذایی، ایجاد اشتغال، حفظ و پایداری محیط زیست، اقتصاد ملی، صادرات و ارزآوری کشور دارد. همچنین کشت خرما فقط از جنبه امرارمعاش کویرنشینان مطرح نیست و نقش خاصی در جلوگیری از پیشرفت بیابان دارد.

بررسی بازار 

افزایش روزافزون جمعیت در دنیا، مسئله تامین مواد غذایی را به عنوان یکی از مشکلات بزرگ در آورده است. کارشناسان مواد غذایی همواره در پی یافتن محصولاتی با ارزش غذایی بالا و سطح تولید مناسب می باشند. در بین محصولات کشاورزی، خرما از جمله محصولاتی است که از دیرباز دارای اهمیت خوراکی بوده و علاوه بر ارزش غذایی در زمره مواد غذایی تجاری می باشد. در گذشته خرما به همراه گندم (نان) جزو محصولات استراتژیک محسوب می‌شد و هر کشوری که این دو محصول را تولید می‌کرد دارای امنیت غذایی بود.

خوشبختانه چندین سال است که صادرات خرما نیز رو به افزایش است و هر سال تقاضای بیشتری ایجاد می‌شود که این امر می‌تواند یک مزیت برای کشور باشد و باعث می‌شود فعالان اقتصادی در زمینه تولید، صادرات و بسته‌بندی خرما سرمایه‌گذاری کنند. البته در زمینه صادرات مشکلاتی وجود دارد، مشکلات ساختاری که با توجه به روش‌های تولید، برداشت و بسته‌بندی خرما در منطقه به وجود می‌آید و مشکلات دیگر نیز با توجه به سیاست‌های کلان در سطح کشور اتفاق می‌افتد که امیدواریم با پایان برجام و لغو تحریم‌ها این مشکلات هم برطرف شوند.
برای برطرف شدن مشکلات صادرات باید فرهنگ‌سازی شود و روش تولید و برداشت از سنتی به مکانیزه تبدیل و صادرات محور شوند. درحال‌حاضر تولید خرمای مضافتی در بازار داخلی مصرف می‌شود و با توجه به تقاضای بازار داخلی بسته‌بندی و تولید می‌شود. مصرف خرمای مضافتی در داخل بیشتر از سایر رقم‌هاست.

دانش فنی پروژه و روش تولید محصول

روش های بسته بندی خرما در ایران از تکنولوژی و دانش فنی بالایی برخوردار نیستند و گاها فرآیند بسته بندی خرما به صورت دستی انجام می شود. باتوجه اینکه خرمای تولیدی در ایران یکی از مرغوبترین خرماهای دنیاست، ولی به علت وضع نامطلوب بسته بندی و عدم رعایت استانداردهای بین المللی نتوانسته در بازارهای جهانی موقعیت مناسبی را کسب نماید. درصد زیادی از خرمای تولیدی در حال حاضر به مصرف داخلی می رسد و یا در اثر عدم رعایت نکات بهداشتی از بین می رود.

بسته بندی خرما به روش صنعتی و مدرن که قابلیت رقابت با نمونه های مشابه خارجی را داشته باشد باید به صورت زیر عمل شود. درخط بسته بندی خرما نظر بر اینکه اندازه، رنگ، بافت، نظافت و بدون نقص بودن خرما از ضایعاتی مانند سوختگی، کرم خوردگی، شکرک زدن و ترش شدن و میکروارگانیسم های فاسدکننده از شاخصه های ظاهری خوب بودن خرما می باشد، در خطوط تولید و بسته بندی خرما به جهت حفظ و ارتقاء کیفیت از سیستم های تزریق گازهای نگهدارنده در بسته های خرما استفاده میگردد.

مطالعات مالی و اقتصادی طرح توجیهی بسته بندی خرما

اگر می‌خواهید در این شغل سرمایه‌گذاری کنید، باید خلاقیت و نوآوری در طرح و نوع بسته‌بندی سرلوحه کارتان باشد. گذشته از اینها دست‌کم به ۱میلیارد تومان سرمایه نیاز دارید تا از همان ابتدای کار، با پشتوانه‌ای قوی وارد عرصه رقابت شوید.
نخستین و مهم‌ترین موضوع، زمین است. گذشته از اینکه زمین شما هرچه بزرگ‌تر باشد بهتر است، محل آن هم عاملی است که نباید نادیده گرفته شود. زیرا همان‌طور که می‌دانید، استان‌های خرماخیز، اکثراً در جنوب کشور قرار دارند و بحث حمل‌و‌نقل اهمیت پیدا می‌کند. بنابراین زمین واحد بسته بندی خرما باید نزدیک‌ترین محل به نخلستان‌ها باشد.

فعالیت بسته بندی خرما به حداقل ۱۰۰۰ متر زمین احتیاج دارد که از میزان حدود ۵۰۰متر آن شامل فضای تولیدی، انبار و ساختمان های دیگر می باشد. باتوجه به اینکه سازندگان ماشین آلات خط بسته بندی خرما نیز در داخل کشور زیاد هستند، قیمت خط طرح توجیهی بسته بندی خرما با در نظر گرفتن دستگاه شست و شو در حدود  ۲۰۰میلیون تومان است. هزینه احداث سردخانه و اتاقک مخصوص آن نیز جهت حفظ و نگهداری از محصول حدود ۱۰۰تا ۱۵۰میلیون تومان است. اخذ جواز تاسیس از وزارت صنعت، معدن و تجارت، اخذ پروانه تولید پس از ساخت و همچنین کسب مجوز از سازمان غذا و دارو از ضروریات احداث کارخانه است که مورد آخر بیشتر زمان می‌برد.

در جدول ذیل حجم سرمایه گذاری مورد نیاز، ظرفیت تولید به همراه اطلاعات جامع دیگری مانند متراژ زمین و برخی از شاخص های اقتصادی آورده شده است. لازم به ذکر است که آمار و ارقام ذکر شده تقریبی می‌باشد؛ لذا جهت تهیه مطالعات امکان سنجی مستند، به روز و قابل دفاع با شرکت بهین صنعت یاب جهت تهیه طرح توجیهی بسته بندی خرما تماس حاصل نمایید.

مکان یابی اجرای طرح توجیهی بسته بندی خرما

در انتخاب محل اجرای طرح توجیهی بسته بندی خرما باید به عواملی نظیر نزدیک بودن به بازار مصرف، دسترسی به مواد اولیه، فراهم بودن امکانات زیربنایی، دسترسی به نیروی انسانی ماهر و بومی و… توجه نمود. برای اجرای طرح توجیهی بسته بندی خرما مناطقی از کشور که خرماخیز باشند، مثل آبادان، بوشهر، خرمشهر، شادگان، اهواز، بهبهان و… از اولویت برخوردار می باشند.

نتیجه گیری و ارائه پیشنهاد

خرما از جمله محصولات معروف کشاورزی ایران است که براساس برآوردهای موجود می تواند ارزآوری قابل توجهی برای اقتصاد ایران در کنار ایجاد اشتغال مناسب به همراه داشته باشد؛ اما با توجه به محدودیت هایی که در این زمینه وجود دارد، تاکنون به موضوع سرمایه گذاری در زمینه بسته بندی خرما و صادرات فرآورده های آن توجه لازم نشده و تنها بر صادرات خام این محصول تکیه کرده ایم. در حالی که به عقیده کارشناسان و دست اندرکاران صنعت خرما همین بی توجهی باعث شده برخی کشورهای رقیب ایران به خصوص پاکستان با سرمایه گذاری هدفمند در این زمینه به موقعیت های مناسب و قابل توجهی دست یافته و باعث نزول جایگاه صادراتی ایران در بازار جهانی به ویژه در مورد محصول خرما و سایر مشتقات آن شود.

در موقعیت کنونی، احداث و راه‌اندازی کارخانجات بسته‌بندی و فرآوری خرما، مطابق با استانداردهای بین‌المللی و بازاریابی مطلوب، بدون تردید نقش مهمی را در اقتصاد کشاورزان و مهم‌تر از همه جلوگیری از صدور فله‌ای خرما صادر خواهد کرد. همچنین ورود خرما با بسته‌بندی مناسب به بازار جهانی ارزش افزوده فراوانی به همراه داشته و مهم‌تر از آن اشتغالزایی مناسبی در بر خواهد داشت. با توجه به سیاست‌های سرمایه‌گذاری در زمینه کشاورزی و درنظر گرفتن نیاز جامعه و مهم‌تر از همه امتیازات موجود برای سرمایه‌گذاری در زمینه خرما به نظر می‌رسد درحال حاضر بهترین کارهایی که می‌توان در جهت توسعه پایدار میوه خرما و شکوفایی آن انجام داد.

در صورت نیاز به مطالعات امکان سنجی و طرح توجیهی کاملاً تخصصی، به روز، مستند و قابل دفاع در کلیه بانک ها با شرکت بهین صنعت یاب تماس حاصل نمایید.