طرح امکان سنجی و یا به عبارتی طرح توجیهی فنی- اقتصادی، مطالعه ای است که طی آن شمایی از پروژه که قرار است در آینده احداث شود، از سه منظر بازار، فنی، مالی و اقتصادی به سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی نمایش داده می‌شود.
طرح امکان سنجی یا مطالعات امکانسنجی، ارزیابی و تجزیه و تحلیل پتانسیل یک پروژه پیشنهادی است و بر اساس تحقیقات و مطالعات میدانی یا کتابخانه ای پایه ریزی شده است که روند تصمیم گیری را پشتیبانی کند و سرمایه گذار، راحت تر می تواند تصمیم بگیرد که آیا این طرح خواسته های او را برآورده می کند یا خیر؟
تعریف طرح توجیهی
طرح توجیهی، دورنمایی احتمالی از بخش بازار محصول و بحث های مربوط به مطالعات اقتصادی طرح را که در آینده رخ می دهد به تصویر می کشد. این مطالعات مالی و اقتصادی طرح توجیهی، با نرم افزار کامفار comfar مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار می گیرد و با توجه به شاخص های خروجی این نرم افزار مانند NPV، IRR و غيره، میزان موفقیت پروژه توصیف می شود.
کارایی و استفاده از مطالعات توجیهی
طرح توجیهی، نقش بسزایی در دریافت وام و تسهیلات از بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری جهت تامین مالی پروژه خواهد داشت. در واقع طرح توجیهی می‌بایست مانند یک داستان، گویا و واضح باشد و اهداف کسب و کار را به صورت مجزا و کامل بیان کرده و راه رسیدن به آنها را نیز مشخص نماید. طرح توجیهی سندی آماده جهت ارائه به بانک می باشد که در آن وضعیت بازار، مطالعات فنی، دانش فنی طرح، فرآیند تولید، ماشین آلات، نحوه برآورد سود و زیان و سرمایه ثابت، سرمایه در گردش و نقطه سر به سر، دوره برگشت سرمایه و غیره بیان خواهد شد.
همچنین جهت اخذ جواز تاسیس از سازمان صنعت، معدن و تجارت استانها، در ابتدای کار می‌بایست نسبت به تهیه طرح توجیهی اقدام گردد.
طرح توجیهی همچنین در راه اندازی هر نوع کسب و کاری در شاخه های مختلف صنعتی و خدماتی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. این طرح یک نمای کلی از پروژه کسب و کار را ارائه داده و مدیران را از سودآوری و اهداف دیگر طرح با خبر می سازد. در یک طرح توجیهی جامع، به برخی از سوالات مدیران مانند خریدان محصول، کشش بازار، وضعیت صادرات و واردات محصول، تحلیل رقبا، ملاحظات اقتصادی، زمان بازگشت سرمایه، میزان سرمایه گذاری مورد نیاز و غیره پاسخ داده می شود. باتوجه به اینکه طرح توجیهی، تقریباً تمامی ابعاد تولید یک محصول جدید و یا ارائه یک خدمت را پوشش می دهد میتوان از آن جهت جذب سرمایه گذار داخلی و خارجی نیز استفاده کرد.
در واقع طرح توجیهی که برای ایجاد یک واحد صنعتی و یا توسعه آن انجام می‌شود، گزارشی است که ارتباط میان ایده و اجرایی شدن کسب و کار جدید را برقرار می‌کند. طراح پروژه می‌تواند با استفاده از یک طرح امکانسنجی به راحتی آینده پروژه را پیش‌بینی کند.
سخن آخر
با توجه به آنچه در رابطه با طرح توجیهی فنی- اقتصادی گفته شد میزان اهمیت، ارزش این طرح برای مدیران طرح ها، سرمایه گذاران، بانک ها، و… واضح است. در نتیجه غفلت از دقت لازم برای تهیه طرح توجیهی، می‌تواند باعث هدر رفتن زمان و انرژی صرف شده و همچنین باعث ایجاد ضرر‌های مالی جبران ناپذیری برای سرمایه‌گذارن و مدیران به دنبال داشته باشد. لذا استفاده از مشاوران باتجربه در تهیه و نگارش طرح توجیهی به جذب سرمایه‌گذاران و بهبود روند تولید محصول و همچنین تسهیل روند کاری شرکت ها در اخذ جواز تاسیس و یا دریافت تسهیلات کمک به سزایی خواهد کرد.
تهیه شده توسط واحد تحقیقات سرمایه‌گذاری بهین صنعت یاب
