تولید الیاف شیشه

 سرمایه‌گذاری در تولید الیاف شیشه

 مصرف کامپوزیت در کشور روزبه‌روز بیشتر می‌شود و بیشترین مصرف الیاف برای تولید الیاف شیشه است که متاسفانه تاکنون بخش اعظمی از این الیاف از طریق واردات تامین می‌شود. طرحی که امروز بررسی خواهیم کرد بسیار ارزشمند است و نیازهای بسیاری از صنایع کشور را از جمله مصالح ساختمانی، قطعات و بدنه اتومبیل و شناورها را برطرف خواهد کرد. با بهین صنعت یاب همراه باشید.

معرفی طرح تولید الیاف شیشه

ما در این مطلب به بررسی و امکان سنجی طرح توجیهی تولید الیاف شیشه  میپردازیم پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید. الیاف شیشه یكی از مهم ترین الیاف مورد استفاده در ساخت سازه های مختلف كامپوزیتی است كه ویژگی های مكانیكی و قیمت مناسب آن، باعث شده است تا در مقایسه با الیاف گوناگون كربن، آرامید و بازالت كه كاربری آنها محدود به كاربردهای بسیار ویژه است، بیشترین میزان مصرف را داشته باشد. بخش اعظمی از صنایع مختلف، از صنایع رده بالایی همچون تولید پره های توربین بادی و وسایل نقلیه هوافضایی تا صنایع رده پایینی همچون تولید وان و سینك ظرفشویی از رده های گوناگون این الیاف مشتمل بر مت، رووینگ، پارچه های تك یا چند جهته و… در تولید محصولات خود بهره می جویند.

روش تولید الیاف شیشه

الياف شيشه رشته‌هاي ظريف و انعطاف‌پذيري هستند كه از طريق ذوب شيشه يا تركيبات تشكيل دهنده شيشه با تركيبات مشخصي از مواد تهيه مي‌شوند. براي توليد اين الياف مخلوط مذاب حاصل از مواد اوليه تشكيل دهنده الياف تحت فشار بالا از سوراخ‌هايي با قطر بسيار كم خارج شده و پس از آغشته شدن به مواد روان كننده، بر روي قرقره چرخان پيچيده مي‌شوند تا در مراحل بعدي براي توليد محصولات متنوع الياف شيشه مورد استفاده قرار گيرند. با توجه به تنوع تركيب و ميزان مواد اوليه تشكيل دهنده الياف شيشه، اين محصول داراي انواع مختلفي با كاربردهاي متنوع مي‌باشد.

اليـاف شيـشـه در انــواع مختلفي تـوليد مي‌شـوند. عمده‌تـرين انــواع الياف توليدي شامل انواع E، C، A، R(S)، ARG و D(M) مي‌باشند كه در ميان آن‌ها الیاف نوع E بيشترين كاربرد را دارد و حدود 90 درصد الیاف شیشه جهان را شامل می‌شود.

کاربردهای الیاف شیشه در صنایع

الياف شيشه به دليل ويژگي‌های خاص فيزيكی و شيميايی و يا عدم جذب رطوبت و عايق بودن در برابر حرارت، الكتريسيته و صوت از كاربردهاي گسترده‌اي در صنايع مختلف نظير شيميايي، نظامي، هوايي، كشتي‌سازي، خودروسازي و الكترونيك برخوردار است. بيشترين كاربرد الياف شيشه در ساخت لوله‌های GRP و قطعات فايبرگلاس (كامپوزيت‌ها بر پايه انواع رزين با تقويت كننده الياف شيشه)، شناورهاي دريايي و عايق‌هاي حرارتي ـ رطوبتي است. اين محصولات از اختلاط الياف شيشه با انواع رزين به كمك كاتاليزورهاي شيميايي در دماي اتاق يا تحت شرايط حرارتي و فشارهاي خاص توليد شده كه پلاستيك‌هاي تقويت شده نيز ناميده مي‌شوند. رزين‌هاي مصرفي در اين محصولات شامل انواع رزين‌هاي ترموست، پلي استر، اپوكسي، فنوليك، وينيل استر و … مي‌باشند.

از ديدگاه صنعتي، الياف شيشه معمولا به عنوان تقويت كننده پلاستيك‌ها مطرح مي‌باشد و همراه با اين مواد پلاستيكي به صورت انواع كامپوزيت‌ها و در قالب محصولات مختلف و متنوع در صنايع گوناگون به كاربرده مي‌شود. در اين بخش مصارف صنعتي الياف شيشه در قالب گروه‌های كاربردي زير طبقه‌بندي شده‌اند:

مواد اولیه مصرفی و روش تولید الیاف شیشه

مواد اولیه برای تولید الیاف شیشه شامل ماسه سیلیسی، سنگ آهک، کائولن، کلمانیت و برخی اجزاء ترکیبی دیگر به مقدار کم (نظیر منیزیت، دولومیت، فلدسپار، فلوئورین و سولفات سدیم) می‌باشند. الیاف شیشه از ذوب مواد اولیه شیشه در دماي بالا، حدود 1500 درجه سانتیگراد توسط کوره‌هاي مخصوص ذوب شیشه با توجه به نوع و ترکیب مواد اولیه به دو روش ذوب مستقیم و ذوب غیرمستقیم انجام می‌شود.

الیاف شیشه پس از عبور از مرحله كشش، دسته بندی، جمع شدن و پیچش بر روی دوك ها به محصولاتی تبدیل می شوند كه قابل عرضه به بازار باشند. محصولات حاصل از الیاف شیشه تولیدی اولیه شامل رووینگ، الیاف تابیده، الیاف سوزنی، انواع مت، انواع پارچه و بافته هستند. برای تولید پارچه، رووینگ به واحد بافت منتقل شده و در آنجا با استفاده از ماشین الات مخصوص این امر، پارچه موردنظر برای مصارف خاص صنعتی تولید می شود.

بررسی بازار و واحدهای فعال در تولید الیاف شیشه

در گذشته ای نه چندان دور الیاف شیشه و محصولات آن یک محصول نوظهور بود و اهمیت آن بری همه مشخص نشده بود. رفته رفته با تبلیغات و با شناخت بیشتر مردم نسبت به این محصول جدید و با آغاز به کار کارخانجات و واحدهای صنعتی تقاضای این محصول به تدریج بالا رفته و باعث ازدیاد تقاضا برای این فرآورده صنعتی شد.

امروزه مردم برای عایق کاری واحدهای مسکونی خود از محصولات الیاف شیشه استفاده می کنند. با عنایت به صرفه جویی در مصرف انرژی و اشاعه فرهنگ مصرف درست انرژی های موجود در کشور و اهمیتی جامعه به این مساله از خود نشان می دهد و همچنین رشد ساختمان سازی و توسعه صنعتی کشور نیاز روز افزون و روبه رشد این محصول در کشور احساس می‌شود. به نقل از دو ماهنامه صنعت کامپوزیت، پیش بینی می شود که بازار جهانی الیاف شیشه از ۸٫۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ به ۱۷٫۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ برسد.

 لازم به ذکر است که در حال حاضر تقریبا تمام نیاز داخلی به الیاف شیشه در حدود 40 تا 50هزارتن توسط الیاف وارداتی (اکثراً چینی) تأمین می‌گردد. می‌توان گفت واحد تولید الیاف شیشه واقع در شهرستان مرند در آذربایجان‌شرقی با مشارکت شرکت «سی‌ان‌بی‌ام» چین با ظرفیت 30هزار تن مطرح ترین واحد فعال تولید کننده محصول مذکور در کشور می‌باشد. البته شرکتی که دانش فنی این واحد را تامین کرده، متعهد شده تا ۵۰درصد محصولات تولیدی این کارخانه را خریده و به کشورهای دیگر صادر کند.

محصولات این کارخانه در ۳نوع شامل الیاف منفصله، محصولات به صورت بافته و مقداری هم به صورت پارچه‌های بافته شده تولید می‌شود. این طرح با سرمایه‌گذاری ۳۵۰میلیارد تومانی در سال گذشته به اجرا رسیده است و زمینه ایجاد اشتغال ۴۵۰ نفر را به‌طور مستقیم و در قالب ۳ شیفت کاری فراهم کرده است. با این حال باتوجه به تقاضای بالای این محصول در داخل کشور لزوم احداث واحدهای تولید کننده الیاف شیشه و محصولات آن به وضوح احساس می‌شود.

نیازمندی های اجرای طرح توجیهی تولید الیاف شیشه

مطابق تحقیقات بهین صنعت یاب کل حجم سرمایه‌گذاری مورد نیاز تولید الیاف شیشه با ظرفیت حدود 5هزار تن در سال در حدود  15میلیارد تومان برآورد می‌گردد. برای احداث این مجموعه بیش از 40نفر نیروی انسانی مورد نیاز است.

جمع بندی