طرح توجیهی گردشگری

طرح توجیهی گردشگری (tourism feasibility study)

 طرح توجیهی گردشگری به عنوان یکی از انواع طرح‌های توجیهی، به پروژه‌هایی اطلاق می‌شود که اساس آن بر پایه‌ ارائه خدمت به گردشگران قرار دارد؛ در طرح‌ توجیهی گردشگری ابعاد مختلفی از طرح مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار می گیرد که در ادامه می‌خوانید. با بهین صنعت یاب همراه باشید.

گردشگری، بخش رو به رشد و حائز اهمیت اقتصادی در داخل و خارج از هر کشوری است؛ به طوریکه تاثیر به سزایی بر اشتغالزایی، درآمد صادراتی و ارز آوری داخلی داشته و  به توسعه و بهبود کشور ها، نه تنها به عنوان مقاصد گردشگری، بلکه به عنوان مکانی برای زندگی، کار و سرمایه گذاری، کمک شایانی می کند. پس از ۶ دهه رشد مستمر، صنعت گردشگری، به مهم ترین عامل رشد اقتصادی، تبدیل شده است.

قبل از بررسی و تحلیل صنعت گردشگری، به تعریف دقیقی از طرح توجیهی گردشگری می پردازیم

طرح توجیهی گردشگری به معنای مطالعه بر روی جاذبه‌های طبیعی (دریاچه طبیعی، رودخانه، چشمه، آبشار، جنگل، مرتع، قله ها، صخره دره ها، کویر و …) و جاذبه‌های انسان ساخت (ورزشی، تفریحگاه، سد، مراکز آب درمانی و…) در منطقه اجرای طرح (شهر و یا روستا) می باشد.

شناخت فرصت‌ها و تهدیدها و در نهایت تهیه مدل مالی- اقتصادی طرح توجیهی، دو رکن اساسی تصمیم گیری و معیاری جهت احداث یک مکان تفریحی- گردشگری (هتل، رستوران، مجتمع خدماتی- رفاهی بین‌راهی، سینما و…) در منطقه مورد نظر می باشد. در فرمت طرح توجیهی گردشگری ، ارزیابی وضعیت بازار و شناخت منطقه به همراه مطالعات مالی طرح توجیهی، دو بخش اصلی مطالعات طرح توجیهی گردشگری را تشکیل می‌دهند. در راستای تهیه طرح توجیهی گردشگری، پیشینه تاریخی منطقه، بررسی های کلیات زمین شناسی و توپوگرافی، بررسی‌های زیست محیطی، وضعیت اقلیمی، نحوه دسترسی به منطقه، بررسی امکانات زیربنایی و زیرساختی موجود، ویژگی‌های اجتماعی و جمعیتی در محدوده مطالعاتی، ویژگی‌های فرهنگی محدوده مطالعاتی، ویژگی‌های اقتصادی محدوده مطالعاتی و در آخر بررسی اقتصاد گردشگری منطقه در وضعیت موجود و آینده از جمله موارد مطالعاتی هستند که می بایست در طرح توجیهی گردشگری مورد ارزیابی قرار گیرند. لذا اهمیت آگاهی از وضعیت کنونی صنعت توریسم در داخل و خارج از منطقه و پیش بینی آن، بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله قصد داریم به تحلیل صنعت داخلی و بین المللی توریسم، مطابق با آخرین و به روز ترین اطلاعات موجود، بپردازیم.

صنعت گردشگری از جمله صنایع اقتصادی تاثیرگذار در اقتصاد کشورهای جهان می‌باشد؛ فعالیت در بخش گردشگری کشور به دلیل وجود مراکز بی شمار تفریحی، سیاحتی، زیارتی در کشور از یک سو، و کسب درآمد مناسب و همینطور به دلیل نرخ بازگشت سرمایه مناسبی که دارد، باعث شده طرح توجیهی گردشگری یکی از طرح‌های قابل اعتماد اقتصادی همواره به سرمایه گذاران معرفی شود. از آنجایی که ورود به این عرصه اشتغالزایی خوبی را  برای طرح و کشور ایجاد خواهد کرد، در مناطق محروم مساعدت‌های بیشتری را می توان از مراجع ذیربط دریافت نمود، در ادامه برخی از جذابیت های صنعت گردشگری ایران برای سرمایه گذاران آورده شده است.

 

• :: جاذبه‌های بکر؛ بکر بودن و دست‌ نخوردگی بسیاری از جاذبه‌ها
• :: مهمان‌نوازی؛ فرهنگ مهمان‌نوازی و روحیه گردشگرپذیری ایرانیان
• :: تنوع و تعداد جاذبه‌ها؛ تنوع و تعداد جاذبه‌های فرهنگی، طبیعی و تاریخی
• :: فرهنگ ایرانی- اسلامی؛ فرهنگ آیین، موسیقی و معماری ایرانی- اسلامی
• :: کشوری متفاوت؛ کشوری متفاوت با کشورهای شرق آسیا و کشورهای غربی خاورمیانه
• :: میراث جهانی؛ ۱۹ اثر ثبت جهانی در یونسکو
• :: امنیت؛ امنیت گردشگری و امنیت سرمایه‌گذاری
• :: صنعت بکر و ناشناخته؛ بکر و ناشناخته بودن گردشگری ایران به عنوان یک صنعت
• :: مشتریان داخلی و خارجی؛ تنها صنعت در ایران که هم مشتری داخلی دارد و هم مشتری خارجی
• :: تغییر سریع دارایی؛ امکان تغییر سریع کاربری دارایی‌ها در صورت عدم تمایل به ادامه فعالیت
• :: حمایت دولت و سیستم بانکی؛ جزو معدود صنایع مورد حمایت دولت و سیستم بانکی کشور
• :: هدررفت کم سرمایه؛ هدر رفت سرمایه در گردشگری ایران اندک است
• :: سرمایه کم، سود بالا؛ گردشگری ایران، سرمایه کمی می‌خواهد و در ازای آن سودآوری بالایی دارد
• :: مزیت نسبی سرمایه‌گذاری؛ مزیت نسبی سرمایه‌گذاری در گردشگری نسبت به سایر صنایع در ایران
• :: تقاضای بالا؛ بالاتر بودن میزان تقاضا نسبت به عرضه خدمات و سرمایه‌گذاری
• :: خدمات ارزان؛ ارزان بودن برخی خدمات نسبت به شاخص‌های جهانی
• :: طبیعت چهارفصل؛ چهار فصل بودن کشور ایران با تنوع پدیده‌های طبیعی
• :: طبیعت زیبا؛ طبیعت زیبا با آب وهوای مطبوع و متنوع
• :: اجرای انواع گردشگری؛ پتانسیل اجرای طیف گسترده‌ای از انواع فعالیت‌های گردشگری

 

یک ایده اولیه سرمایه‌گذاری (چه در بخش تولید یک محصول و یا ارائه یک خدمت)، تا زمانی که مطالعات جامع امکان‌سنجی (طرح توجیهی فنی- اقتصادی) بر روی آن توسط کارشناسان تایید صلاحیت شده صورت نپذیرد نمی‌توان ایده مطرح شده را به عنوان یک ایده موفق و مطلوب شناخت. در واقع طرح توجیهی درصدد بررسی موفق بودن یا نبودن طرح است، طرح توجیهی گردشگری نیز از این امر مستثنی نیست. لذا جهت رسیدن به موفقیت در طرح توجیهی گردشگری، می‌بایستی مطالعات جامع، به روز و مستند انجام گیرد.

بخوانید : طرح توجیهی چیست ؟ 

بررسی صنعت گردشگری ایران در سال ۲۰۱۸

کشور ایران در سال ۲۰۱۸، دومین مقصد صادراتی رو به رشد، با ۴۹/۹ % رشد بیشتر در تعداد گردشگران ورودی، انتخاب شد که گوی سبقت را از رقبایی چون مصر، نپال، گرجستان و کره جنوبی ربود. وزیر سازمان گردشگری کشورمان، در ژانویه سال ۲۰۱۹، تمامی مسافران و گردشگران را به بازدید از سرزمین کهن ایران، دعوت کرد و اظهار داشت که مهمان خانه ایران، از صمیم قلب آماده پذیرایی از گردشگران سراسر دنیاست. دولت ایران با تلاش برای توسعه زیر ساخت های گردشگری، ارائه مشوق های جذاب ا قبیل حذف ویزا و ویزای ۹۰ روزه برای ورود گردشگران، سرویس های اقامتی استاندارد، تور های گردشگری ایمن مطابق با آخرین استاندارد های بین المللی، با مناسب ترین قیمت و هزینه، شاهد رشد ۵۰ درصدی در تعداد گردشگران در سال ۲۰۱۸، شد. همان طور که در شکل زیر مشهود است، این رویداد، کشور ایران را به پدیده ای در صنعت گردشگری تبدیل کرد.

صرف نظر از تمامی موارد مذکور، جاذبه های خاص گردشگری در ایران، مهم ترین عامل ورود گردشگران به سرزمین کهن تاریخ و تمدن، است. وجود ۲۴ جاذبه گردشگری ثبت میراث جهانی یونسکو، ۳۴۰۰۰ جاذبه گردشگری ملی ثبت شده و ۶۰۰ موزه فعال، ایران را دارای پتانسیل بالایی در جذب گردشگران خارجی کرده است.به علاوه، وجود بسته های گردشگری متنوع (گردشگری تاریخی، گردشگری ورزشی، گردشگری دریایی، گردشگری غذایی، گردشگری سلامت و …)، صنایع دستی متنوع و جذاب، آداب و رسوم مخصوص اقوام ایرانی و طبیعت بکر و منحصر به فرد ایران، دلایل کافی برای جذب گردشگران به ایران را فراهم می کند.

ارزیابی همه جانبه طرح توجیهی از نظر مالی از موارد پایه و اصلی طرح‌ های توجیهی است. برای ارائه یک طرح توجیهی گردشگری مناسب نیاز است که تمامی جوانب سرمایه گذاری احداث و یا توسعه طرح مورد ارزیابی و تجزیه تحلیل قرار گیرد که معمولا مدل مالی و اقتصادی طرح توجیهی با نرم افزار کامفار انجام می‌شود. در مطالعات مالی، ریز حجم سرمایه‌گذاری ثابت و درگردش طرح آورده می ‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با طرح توجیهی گردشگری تاریخی، طرح توجیهی گردشگری کشاورزی، طرح توجیهی گردشگری دریایی و ساحلی، طرح توجیهی گردشگری ورزشی، طرح توجیهی گردشگری سلامت و …، کافیست با کارشناسان بهین صنعت یاب، در تماس باشید.

بررسی صنعت گردشگری ایران در سال ۲۰۱۹

طبق گزارش سازمان گردشگری جهانی (UNWTO)، در سال ۲۰۱۹، آمار تعداد گردشگران به ایران، رشد ۲۷/۹ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۸، داشته است که ایران را تبدیل به سومین مقصد گردشگری در جهان کرده است. در این رتبه بندی، کشور میانمار با رشد ۴۰/۲ درصد در رتبه اول قرار گرفت و پس از آن، پورتوریکو با رشد ۳۱/۲ درصدی، در جایگاه دوم قرار گرفت.

به طور کل، طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، تعداد گردشگران ورودی در سال ۲۰۱۹، برای اولین بار در طول تاریخ، به ۱/۵ بیلیون نفر رسید و شاهد رشد ۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۸ بوده است.

بررسی صنعت توریسم جهانی در سال ۲۰۲۰

طبق آخرین آمار سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در سال ۲۰۲۰، به طور میانگین، بخش گردشگری به طور مستقیم در ۴/۴ % تولید ناخالص داخلی، ۶/۹ % بخش استخدام، ۲۱/۵ % در بخش خدمات، سهم داشته است.

کشور­های عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (COECD)، با میزان ۵۷ %، پذیرای بیش از نیمی از تعداد گردشگران در سال ۲۰۱۸ بوده اند. این کشورها، در میانگین جهانی جذب گردشگر از سال ۲۰۱۴ تا کنون، عملکرد بهتری داشته اند.

مطابق شکل بالا، هر یک دلار هزینه خرج شده توسط توریست خارجی در کشور های عضو COECD، ۸۹ سنت ارزآوری داشته که مقدار کل، بیشتر از درآمد صادراتی این کشورهاست. متعاقبا، این ارزآوری اثرات مثبت دیگری بر دیگر بخش ها نیز دارد. همانطور که اشاره شد، گردشگری داخلی، پایه اصلی گردشگری در کشورهای عضو (COECD) است، به طوریکه ۷۵% مخارج گردشگری، مربوط به گردشگران داخلی است. در ادامه به بررسی تاثیر مستقیم توریسم بر تولید ناخالص داخلی در کشور ها پرداخته خواهد شد. شکل زیر بیانگر تاثیر توریسم بر تولید ناخالص داخلی در کشورهای آسیای میانه و آفریقا بین سال های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۶ با مقیاس شهر، می باشد.

در شکل زیر نیز، بررسی فوق، در مقیاس کشوری در جهان در سال ۲۰۱۹، صورت گرفته است.

و اما تاثیر بحران کرونا بر صنعت توریسم در سال ۲۰۲۰، چگونه بوده است؟

به گزارش سازمان گردشگری جهانی، همه گیری کووید ۱۹، باعث پیدایش یک افت ۲۲ درصدی در تعداد گردشگران خارجی، در ۳ ماهه نخست سال ۲۰۲۰ شده است. طبق آخرین اطلاعات منتشر شده از (UNWTO)، بحران کووید ۱۹ حتی می تواند شیب این نزول را به ۶۰-۸۰ درصد نیز برساند. تعداد گردشگران ورودی در ماه مارس ۲۰۲۰، ۵۷ درصد کاهش یافت که این امر ناشی از تعطیلی های جهانی، تعطیلی فرودگاه ها و مرز های داخلی بود. طبق تخمین (UNWTO)، عوارض ناشی از این افول، منجر به عدم جذب ۶۷ میلیون گردشگر خارجی و ۸۰ bn دلار، درآمد حاصله خواهد شد. طبق نمودار زیر، که به مقایسه آمار گردشگری در سال ۲۰۱۹ (ستون های آبی کمرنگ) و ماه های ژانویه تا مارس ۲۰۲۰ (ستون های آبی پررنگ) پرداخته است، آسیا و اقیانوسیه بیشترین تاثیر منفی را از این بحران گرفته اند.

سازمان گردشگری جهانی، سه سناریوی مختلف را برای سال ۲۰۲۰ پیش بینی کرده است. این تقسیم بندی، بر اساس تاریخ های محتمل بازگشایی مرزها انجام شده است.

سناریوی ۱: درصد بازگشایی مرزهای خارجی و کاهش محدودیت های سفر برابر ۵۸ درصد در اوایل جولای

سناریوی ۲: درصد بازگشایی مرزهای خارجی و کاهش محدودیت های سفر برابر ۷۰ درصد در اوایل سپتامبر

سناریوی ۳: درصد بازگشایی مرزهای خارجی و کاهش محدودیت های سفر برابر ۷۸ درصد در اوایل دسامبر

طبق این بررسی ها، تاثیر کاهش تقاضای گردشگری خارجی، می تواند منجر به فقدان ۸۵۰ میلیون تا ۱/۱ بیلیون توریست خارجی، فقدان ۹۱۰ بیلیون دلار تا ۱/۲ تریلیون دلار درآمد های حاصل از گردشگری و ۱۲۰-۱۰۰ میلیون مشاغل پر خطر گردشگری، به طور مستقیم شود.

در جبران این فقدان ها، دولت ها در تلاش هستند تا با اعمال سیاست ها و استراتژی های ویژه، کسب و کارهای گردشگری کوچک، ارتباطات محلی و مقاصد گردشگری کمتر توسعه یافته را، بیشتر در کسب امتیاز از صنعت گردشگری، دخیل کنند.

سال ۲۰۲۱ سال بهبود اوضاع گردشگری

انتظار می رود که روند تقاضای گردشگری داخلی، سریع تر از گردشگری خارجی، بهبود یابد. شکل زیر به پیش بینی روند بهبود در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۰ و سال ۲۰۲۱ پیش بینی می کند.

در آفریقا و کشورهای میانه شرقی، بهبود اوضاع گردشگری حتی برای سال ۲۰۲۰ هم پیش بینی می شود. آمریکای شمالی و جنوبی، بدبینانه ترین پیش بینی را برای بهبود صنعت توریسم در سال ۲۰۲۰ دارند. در حالیکه پیش بینی روند بهبود برای اروپا و آسیا، در وضع میانه قرار دارد.

 

ارزیابی وضعیت بازار و منطقه اجرای 

بر اساس فرمت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در راستای تهیه طرح توجیهی گردشگری، پیشینه تاریخی منطقه، بررسی های کلیات زمین شناسی و توپوگرافی، بررسی‌های زیست محیطی، وضعیت اقلیمی، نحوه دسترسی به منطقه، بررسی امکانات زیربنایی و زیرساختی موجود، ویژگی‌های اجتماعی و جمعیتی در محدوده مطالعاتی، ویژگی‌های فرهنگی محدوده مطالعاتی، ویژگی‌های اقتصادی محدوده مطالعاتی و در آخر بررسی اقتصاد گردشگری منطقه در وضعیت موجود و آینده از جمله موارد مطالعاتی هستند که می بایست در طرح توجیهی گردشگری مورد ارزیابی قرار گیرند.

در بررسی اقتصاد گردشگری منطقه در وضعیت موجود و آینده، مطالعاتی در بخش های ذیل صورت می‌گیرد.

:: بررسی دوره‌های زمانی یا فصول گردشگری

:: خصوصیات و ویژگی‌های ساختار اقتصادی گردشگران و منطقه

:: بررسی نیازها و کمبودهای گردشگران

:: نظر نهادها و وارگان‌های ذیربط (در مورد ارائه خدمات، نحوه واگذاری زمین، مسائل زیست محیطی و غیره)

:: نحوه همکاری و مشارکت مردم محلی در ارتباط با منطقه نمونه گردشگری

:: بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و یا در دست انجام

 

مطالعه مالی و اقتصادی طرح

ارزیابی همه جانبه طرح توجیهی از نظر مالی از موارد پایه و اصلی طرح‌های توجیهی است. برای ارائه یک طرح توجیهی گردشگری مناسب نیاز است که تمامی جوانب سرمایه گذاری احداث و یا توسعه طرح مورد ارزیابی و تجزیه تحلیل قرار گیرد که معمولا مدل مالی و اقتصادی طرح توجیهی با نرم افزار کامفار انجام می‌شود. در مطالعات مالی، ریز حجم سرمایه‌گذاری ثابت و درگردش طرح آورده می‌شود.

 

مشاور تهیه طرح 

در کنار ارائه مشاوره تخصصی سرمایه گذاری صفر تا صد و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری،تهیه طرح توجیهی گردشگرییکی از اهم فعالیت‌های شرکت مشاوره مدیریت و مهندسی بهین صنعت یاب می‌باشد. این شرکت با در اختیار داشتن کادری مجرب و کارآزموده در زمینه تهیه طرح توجیهی تاکنون پروژه‌های متعددی را  در بخش صنعت گردشگری با هدف ارتقاء سطح رفاه عمومی و وضعیت توریسم کشور با موفقیت به پایان رسانده است. طرح توجیهی احداث هتل، طرح توجیهی اقامتگاه بوم گردی، طرح توجیهی احداث تالار و رستوران، طرح توجیهی مجتمع خدماتی- رفاهی بین راهی از جمله طرح‌هایی هستند که زیر نظر کارشناسان تایید صلاحیت شده این شرکت انجام شده اند. از این رو این شرکت خود را متعهد به فراهم نمودن حرفه‌ای‌‌ترین خدمات مشاوره مدیریت و مهندسی با رویکردی دلپذیر و صمیمانه می‌داند و آماده ارائه خدمات به سرمایه‌گذاران می‌باشد.

تهیه شده توسط واحد تحقیقات سرمایه‌گذاری بهین صنعت یاب 

می خواهید هزینه و میزان سوددهی که پروژه شما دارد را بدست آورید ؟

اگر در مورد محل و  نوع بهره برداری تصمیمات اولیه تان را گرفته اید و با سامانه گردشگری آشنا شده اید ٬ پس حتما احتیاج دارید که یک مرور کلی بروی حداقل سرمایه لازم و پیش بینی موارد مهم داشته باشید . کارشناسان بهین صنعت یاب آماده هستند تا طرح شما را بررسی کرده و جزئیات دقیق را در اختیار شما بگذارند . یک تماس تلفنی کافیست تا طرح اختصاصی خودتان را بررسی نمایید.

چه چیز های دیگری قبل از شروع لازم است بدانید ؟ 

در یایان مقالات زیر را برای شما آماده کرده ایم تا جزئیات بیشتری در مورد اجرای طرح های گردشگری را با شما در میان بگذاریم در این مقالات مراحل دقیق تر بررسی شده و ویژگی های هر طرح ( هتل ٬ سفره خانه و …) بیان شده .